ایرونت هواگیری پکیج که در گذشته بیشتر به کار برده می شدند ، از جنس برنج بودند که با وجود ماندگاری بالایی که داشتند اما بعد از مدتی استفاده دچار رسوب می شدند . با گذشت زمان انواع پلاستیکی این شیر ها نیز به وجود آمدند که امروزه نیز در بسیاری از پکیج ها به کار برده می شوند . مواردی از قبیل خوردگی لوله ها ، رسوب گرفتن سایر اجزا ، خرابی پمپ و عدم انتقال صحیح دما در پکیج ها معمولا مربوط به عواملی از قبیل وجود هوا در داخل سیستم می باشد . ایرونت از جمله شیرهای ضروری در این سیستم ها می باشد که با تخلیه هوا مانع از بروز این مشکلات می شود . شناوری که معمولا از جنس تفلون می باشد در داخل آن قرار دارد که در حالت عادی در جلوی روزنه ی شیر قرار می گیرد ، اما در مواقعی که هوا درون آن جمع می شود شناور پایین می آید و بر روی آب قرار می گیرد و در این حالت روزنه باز می شود و هوای داخل آن به خارج هدایت می شود و بعد از تمام شدن این مرحله و تخلیه کامل هوا شناور به حالت اولیه ی خود باز می گردد .
این قطعه در صورتی که به صورت مرتب رسوب گیری و تمیز شود ، قابلیت استفاده برای سالیان سال را دارد . در هنگام استفاده از پکیج و زمانی که برای بار اول راه اندازی می شود ، بهتر است تا شیر تخلیه باز باشد . گاها امکان دارد شناور پایین محفظه گیر نماید و در نتیجه موجب باز ماندن آب ایرونت هواگیری پکیج می شود که در این صورت به جای هوا ، موجب تخلیه آب از مدار می شود و یا در صورتی که شناور در بالای محفظه گیر کند و یا در صورت بسته بودن کامل در پوش ایرونت ، امکان هدایت هوای داخل پمپ به خارج وجود نخواهد داشت و در نتیجه موجب ایجاد اختلال در عملکرد پمپ خواهد شد .
دلایل نصب ایرونت
ایرونت از قطعات ضروری در سیستم های گرمایشی از قبیل گرمکن ها و پکیج ها می باشد که دلایل زیادی برای استفاده از آن وجود دارد .
- از لوله ها و سیستم ها در برابر خوردگی و زنگ زدگی ناشی از گازها محافظت می نماید .
- در صورت وجود هوا در داخل سیستم مانع از ترشح آب از شیر می شود .
- از اختلال ناشی از ورود هوا به آب گرم و سرد در سیستم های تامین آب سرد و گرم و تهویه مطبوع و … جلوگیری می نماید .
- موجب راه اندازی روان و پایدار در سیستم های تامین یا تخلیه و انتقال آب می شود .
ایرونت یا شیر های هواگیر که به دو صورت دستی و اتوماتیک وجود دارند که همه ی آن ها وظیفه ی خارج نمودن هوای داخل لوله ها و کلکتورها را بر عهده دارند . در سیستم های لوله کشی ، هوا به دلایل مختلفی به وجود می آید و وجود آن نیز مشکلات بسیاری از قبیل سر و صدای زیاد ، خوردگی و هزینه ی تعمیر و نگهداری بالا و …. را ایجاد می کند و به همین دلیل باید این هوا توسط شیر تخلیه هوای اتوماتیک از لوله ها خارج شود . شیر تخلیه هوا باید در محلی که نزدیک به محل تجمع هوا می باشد نصب گردد و لازم به ذکر است که هوای موجود در لوله ها نیز به دلیل سبکی تمایل دارند تا در بالاترین نقطه ی یک سیستم قرار گیرند .
انواع شیرهای تخلیه هوا
شیر تخلیه هوا اتوماتیک :
این نوع از شیر ها معمولا در روی کلکتورهای دارای دبی سنج نصب می شوند تا با هواگیری اتوماتیک مانع از بروز اخلال در کارکرد سیستم شوند . البته استفاده از این نوع شیر در دیگر سیستم ها نیز بلامانع می باشد .
این شیر ها عملکردی کاملا متفاوت از شیر های دستی دارند . در داخل محفظه ی برنجی استوانه ای شکل یک بالن پلاستیکی که روی آن یک شیر سوزنی کوچک وجود دارد قرار گرفته است . محفظه ی کوچکی بر روی قسمت فوقانی این بدنه استوانه ای جهت خروج هوا در نظر گرفته می شود که توسط شیر سوزنی باز و بسته می شود . عملکرد این شیر ها به گونه ای است که در مواقعی که مشکلی در سیستم وجود ندارد و هوای اضافی در آن نمی باشد ، فشار آب موجود در سیستم به زیر بالن موجود در شیر هواگیری فشار وارد می کند و در این صورت بالن در استوانه بالا می رود . با رسیدن بالن به بالاترین سطح ممکن شیر سوزنی موجب مسدود کردن محفظه خروج هوا می شود و اجازه ورود هوا را نمی دهد . با افزایش یافتن هوای اضافی سیستم به دلیل اختلافات فشار هوا و سیالات ، سطح آب موجود در استوانه کاهش پیدا می کند و در نتیجه هوای موجود در سیستم به سمت بالای استوانه می رود . تحت تاثیر این اختلاف فشار ، بالن در داخل شیر هواگیری پایین می آید و شیر سوزنی از محفظه خارج می شود و در نتیجه هوای اضافی سیستم تخلیه می گردد .
شیر تخلیه هوا دستی :
شیر های هوا گیری دستی خود شامل دو نوع می باشند که نوع اول به صورت ولومی باز و بسته می شود و نحوه ی باز شدن نوع دوم به کمک پیچ گوشتی می باشد . هر کدام از این شیر ها با توجه به نیاز و محل کاربرد ، مورد استفاده قرار می گیرند اما به دلیل استفاده طولانی مدت از این شیر ها و همچنین به دلیل کم بودن تعداد باز و بسته شدن آن ها استفاده از شیر های دستی ولومی توصیه می شود زیرا استفاده از آن راحت می باشد و در نتیجه کاربر در هنگام باز و بسته کردن آن ها احساس راحتی بیشتری می نماید . شیر هواگیری دستی نوع دوم ، با باز شدن پیچ هواگیری که روی شیر تعبیه شده است موجب تخلیه هوای داخل سیستم می شود .
ایرونت باید قابلیت تحمل فشار و دمای زیاد را را داشته باشد تا در دراز مدت مشکلی در آن ایجاد نشود و سال ها مورد استفاده قرار گیرد .
بهترین روش و مکان نصب برای ایرونت به صورت عمودی و در بالاترین موقعیت سیستم از قبیل رایزرها ، توزیع کننده ها ، جداکننده هوا و نقاطی که احتمال گیر کردن هوای اضافه سیستم در آن ها زیاد می باشد ، است .
اثرات وجود هوا درون خط لوله سیالات
در خط لوله سیالات زمانی که هوا وجود داشته باشد بسیار خطرناک می باشد و موجب ایجاد مشکلاتی در عملکرد سیستم می شود که تخلیه پمپ ، کاهش جریان دبی و متوقف شدن آن جریان ، انبساط ناگهانی توده هوا ، افت شدید توان پمپ و افزایش میزان خوردگی داخل لوله های فلزی از جمله آن ها می باشد .