شیر فشار شکن چیست؟
شیر فشارشکن نوعی از شیرهای کنترلی است که هم در حالت استاتیک (بدون جریان) و هم در حالتی که جریان سیال وجود دارد به منظور کاهش، تنظیم و ثابت سازی فشار آب ورودی به کار می رود. شیر فشارشکن در ورودی شبکه آبرسانی نصب شده و از کل مجموعه تاسیساتی در مقابل آسیب های ناشی از فشار بالا محافظت می کند. صدای داخل لوله ها را کاهش می دهد. از پدید آمدن ضربه قوچ جلوگیری کرده و طول عمر اشیای الکتریکی مرتبط با آب را افزایش می دهد. همچنین از خوردگی و سایش زودرس شیرآلات ساختمان جلوگیری می کند. شیرهای فشار شکن کاملا به صورت تمام اتوماتیک عمل می کنند.
شیرهای فشار شکن عموما در شبکه آبرسانی شهری پیش از کنتور ورودی ساختمان ها، پیش از کنتور در ورودی هر واحد، در ورودی پمپ، در ورودی جریان آب وسایل و تجهیزاتی که بایستی در مقابل فشار بالای آب محافظت شوند و همچنین در ورودی پکیج و گرمکن مورد استفاده قرار می گیرند.
شیرهای فشارشکن برای سیالات مختلف اعم از بخار و هوا هم به کار می روند که ما در این مقاله روی شیرهای فشار شکن برنجی مختص آب تمرکز می کنیم.
مزایای استفاده از شیرهای فشار شکن کدامند؟
- با کاهش فشار زاید جریان آب باعث صرفه جویی در مصرف آب می شود. (صرفا به خاطر همین مزیت در برخی از کشورهای اروپایی استفاده از شیرهای فشارشکن آب اجباری است.)
- باعث آسودگی در مصرف آب می شود. برای مثال در منازلی که از شیرهای فشار شکن استفاده نمی شود کاهش یا افزایش لحظه ای دمای آب خروجی پکیج یا آبگرمکن ممکن است سبب اذیت کاربران شود که شیرهای فشارشکن با ثابت سازی فشار آب ورودی تا حدود زیادی مانع بروز این عامل مزاحم می شود.
- شیرهای فشار شکن تجهیزات بکار گرفته شده در سیستم تاسیساتی از قبیل شیرآلات، لوله ها، و سایر تجهیزات مرتبط با جریان آب نظیر ماشین لباسشویی و پکیج را در مقابل آثار مخرب نوسانات لحظه ای فشار آب ایمن کرده و سبب افزایش طول عمر آن ها می شود.
- با بکارگیری شیرهای فشارشکن در سیستم تاسیساتی آلودگی صوتی ناشی از فشار بالای آب از بین می رود.
- از سیستم تاسیساتی در مقابل پدیده ضربه قوچ محافظت می کند.
شیرهای فشارشکن و صرفه جویی در مصرف آب
آب 70% زمین را پوشش می دهد، اما تنها 1% آن به راحتی قابل دسترسی است. صرفه جویی در مصرف آب می تواند به بقای نسل بشر و سایر جانداران کمک کند. صرفه جویی در مصرف آب فقط معضل ایران نیست. کم آبی گریبان نیمی از جمعیت جهان را گرفته است. بنابراین توجه به مصرف بهینه آب بسیار حائز اهمیت است.
علاوه بر بعد زیست محیطی و بعد اخلاقی، بعد اقتصادی قضیه هم قابل توجه هست و هزینه های مربوط به آب مصرفی مقدار قابل توجهی را در سبد هزینه خانوار دارا می باشد. همچنین با احتساب اینکه حدود 30% از آب مصرفی خانه گرم شده و سپس مصرف می شود سهم هزینه انرژی هم در موضوع دخیل می شود.
با این اوصاف فشار آب کمتر به معنای آب مصرفی کمتر و در نتیجه مصرف انرژی کمتر خواهد بود.
همانطور که در تصویر زیر مشخص است مقدار قابل توجهی از آب بدون اینکه مصرف شود مستقیما وارد فاضلاب می شود. تنظیم فشار آب علاوه بر اینکه سبب راحتی استفاده می شود از طرفی هم موجب صرفه جویی می گردد. علاوه بر این کنترل روتین وضعیت نشتی شیرآلات هم می تواند نقش بسزایی در کاهش مصرف آب داشته باشد. چرا که یک نشتی کوچک بسیار بیشتر از آنچه تصور می شود موجب اتلاف آب می شود. (بعضا تا حدود 3 متر مکعب برای یک منزل مسکونی)
نحوه عملکرد شیرهای فشار شکن
در حالت کلی عملیات تنظیم فشار در شیرهای فشارشکن بوسیله بازتر و یا بسته تر شدن دیافراگم تعبیه شده در داخل شیر و بصورت اتوماتیک انجام می پذیرد. وقتی آب با فشار بالا وارد شیر تنظیم فشار می شود مکانیزم داخلی شیر فشار شکن به منظور کاهش جریان، دیافراگم را منقبض کرده و فشار آب به میزان مطلوب کاهش داده می شود. بدین ترتیب با کاهش فشار آب از تنش وارده به لوله ها و لوازم تاسیساتی نصب شده در شبکه به میزان قابل توجهی کاسته می شود. در مقابل، وقتی فشار آب ورودی کاهش می یابد دیافراگم داخل شیر بازتر شده و آب بیشتری در داخل شیر جریان می یابد. با افزایش و یا کاهش سفتی فنر داخل شیر بوسیله آچار تنظیم فشار تعبیه شده در بالای شیر می توان میزان فشار آب را بسته به میزان مورد نیاز، کم یا زیاد کرد.
وقتی سیستم تاسیساتی به وسیله یک شیر فشارشکن محافظت می شود، میزان تنش در لوله ها، شیرآلات و لوازم تاسیساتی نصب شده در سیستم کاهش یافته و از احتمال نشتی آب در مجموعه کاسته می شود. علاوه بر این با حذف نوسانات فشار آب تجربه بهتری را برای مصرف کنندگان فراهم می آورد.
نصب و تنظیم شیر فشار شکن
- پیش از شروع فرایند نصب ابتدا اقدام به تمیزکاری محل نصب و پاکسازی لوله ها از گرد و خاک نمایید.
- پیشنهاد می شود قبل از شیر فشار شکن از یک صافی استفاده نمایید تا در حد امکان از ورود ناخالصی به داخل شیر جلوگیری نمایید. (لازم بذکر است شیرهای فشارشکن سری دیافراگمی case (جاسه) دارای صافی داخلی هستند.)
- شیر فشار شکن هم بصورت عمودی و هم بصورت افقی قابل نصب هست.
- فلش حک شده روی شیر را با جهت جریان آب هم جهت کنید.
- با استفاده از تفلون نواری یا تفلون مایع شیر فشارشکن را به لوله متصل نمایید. (در نظر داشته باشید استفاده بیش از حد از نوار تفلون ممکن است سبب ترک برداشتن شیر شود.)
- فشار خروجی کارخانه برای شیرهای فشار شکن case (جاسه) 3 بار می باشد. به منظور افزایش فشار، کلید تنظیم را در جهت حرکت عقربه های ساعت و جهت کاهش فشار خروجی، کلید را در جهت عکس عقربه های ساعت چرخانده و در فشار مورد نظر خود تنظیم نمایید. با مانومتر یا همان گیج نمایش دهنده فشار می توان فشار داخل لوله را مستقیما مشاهده کرد و شیر فشار شکن را مطابق نیاز به صورت دقیق تنظیم نمود. از صفحه محصولات جاسه می توانید مدل های مختلف شیرهای فشار شکن اعم از مدل های مانومتردار و یا مدل های دارای درگاه مانومتر را بررسی فرمائید.
عمده ترین مشکلات مشاهده شده در رابطه با شیرهای فشار شکن شامل موارد زیر است:
1) افزایش فشار در جهت خروجی شیر فشار شکن در سیستم های دارای گرم کننده آب
این مشکل ناشی از افزایش شدید دما و فشار آب است.شیر فشارشکن با بستن مسیر اجازه تخلیه فشار بیش از حد ایجاد شده در مسیر خروجی به ورودی را نمی دهد. به همین علت میزان فشار زیادی در مانومتر مشاهده می شود.
راه حل: برای کنترل افزایش فشار می توانید بین گرمکن و شیر فشار شکن مخزن انبساط نصب نمایید.
2) شیر فشارشکن مقدار فشار تنظیم شده را حفظ نمی نماید.
این مشکل عمدتا ناشی از مواد خارجی انباشت شده در واشر می باشد. بدلیل عدم بسته شدن کامل توسط واشر، نشتی اتفاق افتاده و فشار موجود در مسیر خارجی افزایش می یابد.
راه حل: می بایست کارتریج خارج شده و تمیز گردد.
توصیه می شود کارتریج هر 5 سال یک بار تعویض شود.
در ادامه استفاده از شیرهای فشارشکن را در قالب سه پروژه واقعی بررسی می نماییم:
کیس اول : بررسی فشار آب در یک بلوک 6 طبقه
فشار آب ورودی شبکه آبرسانی : 6 بار، فشار مطلوب برای هر واحد : 3 بار
در این مورد بهتر است به جای استفاده از یک شیر فشارشکن بزرگ مرکزی در ورودی بلوک، در ورودی هر واحد یک شیر فشارشکن نصب شود. چرا؟ چون با در نظر گرفتن 3 متر ارتفاع برای هر طبقه، به ازای هر طبقه که آب بالا می رود حدود 0.3 بار افت فشار خواهیم داشت. بنابراین در صورتیکه یک شیر فشارشکن مرکزی تنظیم شده روی 3 بار در ورودی بلوک نصب نماییم، در طبقات اول فشار مطلوب خواهیم داشت ولی در طبقات بالاتر به طور متناسب با ارتفاع افت بیشتری در فشار آب خواهیم داشت.
برای مثال در طبقه ششم فشار آب حدود 1.4 بار خواهد بود که بسیار کم است. با این اوصاف بایستی در این بلوک در ورودی هر طبقه از یک شیر فشارشکن استفاده کنیم که روی 3 بار تنظیم شده است.
کیس دوم : بررسی فشار آب در یک بلوک 6 طبقه به بالا
فشار آب ورودی شبکه آبرسانی :10 بار، فشار مطلوب برای هر واحد : 3 بار
در پروژه های که فشار آب شبکه ای زیاد است پیشنهاد می شود برای کاهش فشار به میزان مطلوب، ابتدا در ورودی ساختمان یک شیر فشارشکن مرکزی با قطر بزرگ و تنظیم شده روی 6 بار نصب گردد. سپس در ورودی هر واحد از یک شیر فشارشکن تنظیم شده روی 3 بار استفاده شود. بدین ترتیب فشار آب بالا ابتدا به وسیله شیر فشارشکن بزرگ به میزان 6 بار تعدیل شده و سپس به وسیله شیرهای فشارشکن نصب شده در ورودی هر واحد به میزان مطلوب یعنی 3 بار تقلیل می یابد.
تذکر: در طبقات انتهایی برج های بلند در صورتیکه فشار آب ورودی هر واحد کمتر از 3 بار باشد دیگر نیازی به نصب شیر فشارشکن در این طبقات نخواهد بود.
کیس سوم : فشار آب کم در یک بلوک 6 طبقه به بالا
فشار آب ورودی شبکه آبرسانی : 3 بار، فشار مطلوب برای هر واحد : 3 بار
در این شرایط باید برای افزایش فشار از پمپ استفاده کنیم. برای حصول فشار کافی در تمامی طبقه باید فشار پمپ را روی 5 یا 6 بار تنظیم کنیم. بنابراین در ورودی هر واحد باید از یک شیر فشارشکن تنظیم شده روی 3 بار استفاده کنیم.
تذکر: مجددا در طبقات انتهایی برج های بلند در صورتیکه فشار آب ورودی هر واحد کمتر از 3 بار باشد دیگر نیازی به نصب شیر فشارشکن در این طبقات نخواهد بود.
برای دریافت اطلاعات قیمتی و فنی محصولات cs case (جاسه) می توانید از طریق شماره تلفن های زیر با همکارانمان در تماس باشید :
همچنین می توانید جهت سفارش فشار شکن آب با شماره 04191010305 تماس داشته باشید.